Chewing Lice (Phthiraptera) found on songbirds (Passeriformes) in Turkey

ABSTRACT Objective: This study was performed to detect chewing lice species found on the songbirds at Lake Kuyucuk bird ringing station in the Kars province located in eastern Turkey. Methods: Chewing lice were collected from songbirds captured between September and October 2009. Fifty-one birds belonging to 22 species and 16 genera from 10 families were examined for the louse. Results: Eleven of 51 birds (21.57%) belonging to 7 species; were infested with at least one chewing louse species. The collected lice were identified as Menacanthus chrysophaeus (Kellogg, 1896) on Reed Bunting, Menacanthus pusillus (Nitzsch,1866) on Water Pipits, Calandra Lark and Yellow Wagtail, Myrsidea rustica (Giebel,1874) on Swallow, Brueelia cruciata (Burmeister,1838) on Red-backed Shrike, and Penenirmus rarus (Zlotorzycka,1976) on Chiffchaff. All four Reed Bunting specimens were infested with Menacanthus chrysophaeus. The rate of infestation was 100% in Reed Bunting, Red-backed Shrike and Swallow; 66.7% in Yellow Wagtail; 50% in Calandra Lark and Chiffchaff and 11.1% in Water Pipits. No louse infestation was found in the birds belonging to Paridae, Passeridae, Sylviidae, and Muscipapidae families. Conclusion: Menacanthus chrysophaeus on Reed Bunting and Menacanthus pusillus on Calandra Lark are new hosts for these lice species. All the louse species determined in the present study are fi rst records for Turkey. (Turkiye Parazitol Derg 2011; 35: 34-9) Abstract (Turkish): Amaç: Bu çalışma Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesinde, Kars ili Kuyucuk Gölü Kuş Halkalama İstasyonu’nda yakalanan ötücü kuşlardaki bit türlerini belirlemek amacıyla yapıldı. Yöntemler: Ötücü kuşlardaki çiğneyici bit örnekleri Eylül-Ekim 2009 tarihleri arasında toplandı. Bu amaçla 10 aile, 16 cins ve 22 türe ait 51 kuş bit yönünden incelendi. Bulgular: İncelenen 51 kuştan yedi türe ait 11 tanesinin (%21.57) en azından bir bit türü ile enfeste olduğu tespit edildi. Bataklık Kirazkuşu (Emberiza schoeniclus)‘dan Menacanthus chrysophaeus (Kellogg, 1896), Dağ İncirkuşu (Anthusspinoletta), Sarı Kuyruksallayan (Motacilla flava) ve Boğmaklı Toygar (Melanocorypha calandra)’dan Menacanthus pusillus (Nitzsch, 1866), Kırlangıç (Hirundo rustica)’dan Myrsidea rustica (Giebel, 1874), Kızılsırtlı Örümcekkuşu (Lanius collurio)’dan Brueelia cruciata (Burmeister, 1838) ve Çıvgın (Phylloscopus collybita)’dan Penenirmus rarus (Zlotorzycka, 1976) olmak üzere beş tür saptandı. Bataklık Kirazkuşlarının hepsi Menacanthus chrysophaeus ile enfeste bulundu. Enfestasyon oranı, Bataklık Kirazkuşu, Kızılsırtlı Örümcekkuşu ve Kırlangıç’ta %100, Sarı Kuyruksallayan’da %66,7, Boğmaklı Toygar ve Çıvgın’nda %50, Dağ İncirkuşu’nda ise %11,1 olarak tespit edildi. Sonuç: Menacanthus pusillus’a Boğmaklı Toygar’da, M. chrysophaeus’a ise Bataklık Kirazkuşu’nda ilk kez rastlanmış olup, her iki konak da bu türler için ilk kayıttır. Bu çalışmada tespit edilen bit türlerinin tamamı Türkiye faunası için yeni kayıtlardır. (Turkiye Parazitol Derg 2011; 35: 34-9)